„Ogród Liczyrzepy w wąskim znaczeniu to ta kraina, ta w twardą ziemię wcięta dolina Úpy, wokół której śmiało wznoszą się wielkie, święte, bajkowe sylwety: Śnieżka, Kozie Grzbiety, Jastrzębie Góry, Žaltman, Szczeliniec… Spotkać tu można czarne eratyczne głazy podobne do posągów bożków, a permska gleba jest czerwona prawie jak krew. Wiosną ze skał i lasów tryska srebrzysta wilgoć, szemrzą źródełka i płyną potoki, i chyba nigdzie na świecie nie kwitnie tyle zawilców, goździków, wrzosów i macierzanek, gorzkich ziół, dziewięciorników i storczyków, jak właśnie tam.”

Bracia Čapkowie – przedmowa autobiograficzna.

Miasto Úpice leży w północno-zachodnich Czechach, około 14 km na południowy wschód od Trutnova i 20 km na północny zachód od Náchodu. Jego powierzchnia wynosi 1530 ha. Rozpościera się na Przedgórzu Karkonoskim, na brzegach rzeki Úpy w jej środkowym biegu. Przepływając przez miasto Úpa tworzy łuk i przyjmuje dwa niewielkie dopływy – Rtyňkę i Radečkę. Słowo „Úpa” oznacza „ciek, nurt”. Nazwa „Úpice” wywodzi się od tego słowa i zawiera zdrabniający przyrostek „-ice”, znaczy więc tyle, co „mała lub mniejsza Úpa”. Niektórzy autorzy wysnuwają stąd wniosek, że pierwotnie była to nazwa potoku, który w Úpicach uchodzi do rzeki Úpy. Dopiero później zaczęto używać jej na określenie osady, leżącej na brzegu rzeki.

Miasto założono w otoczonej górami i lasami dolinie. Najbliżej położone wzniesienia to Velbaba (481 m n.p.m.) i Kvíčala. Przy dobrej widoczności można w oddali dostrzec zarysy Karkonoszy czy bliższe szczyty Gór Jastrzębich z najwyższym Žaltmanem (741 m n.p.m.). Nazwa „Žaltman” pochodzi od imienia „Sautman”. Był to żyjący w XVI w. i budzący strach złodziej i morderca, którego ujęto w niedalekich Markoušovicach. Właśnie Sautman najpewniej był wzorcem rozbójnika z drugiej bajki zbójnickiej, którą napisał Karel Čapek, a której akcja toczy się w „Brendach” (tak Čapek nazwał Góry Jastrzębie – Jestřebí hory). 

Miasto Úpice ma obecnie nieco ponad 5,5 tys. mieszkańców i składa się z kilku osiedli, z których dwa – Radeč i Sychrov – były pierwotnie odrębnymi jednostkami administracyjnymi.

Z Úpicami i miejscowościami położonymi w ich bezpośrednim sąsiedztwie związanych jest wiele historycznych wydarzeń i legend, które z zapałem zbierała matka rodzeństwa Čapków, Bożena. Miejsca te związane są także z licznymi postaciami z dzieł rodzeństwa (Heleny, Josefa i Karela). Tak, na przykład, wędrówka ofiarnego pana Kolbaby z bajki o listonoszu prowadziła przez niedalekie Zálesí (Batňovice), a zakończyła się w Libňatovie, gdzie na list z niecierpliwością czekała niewymieniona adresatka Marzenka, z sąsiednich Havlovic zaś pochodził wodnik Joudal, któremu dokuczał katar i łamał go reumatyzm. Z kolei uczciwy włóczęga pan Král czekał w Úpicach na pana, który gonił swój kapelusz, a zatrzymany został przez strażnika Bourę z Úpic, który rzeczywiście tutaj służył.