Muzeum Miejskie i Galeria J.Winterovej-Mezerovej – "Stary Ratusz"

Pytanie konkursowe 1

Na Starym Ratuszu (Muzeum Miejskie) przedstawiony jest herb miasta Úpice, a pod nim rzymskimi cyframi zapisany rok. Jaka to data?

Na początku II połowy XVII wieku rada miasta nie miała żadnego miejsca do spotkań. Miastem zarządzano spotykając się w domu burmistrza lub któregoś z rajców. W domu burmistrza przechowywane były dokumenty urzędowe, akty przywilejów, pieczęcie i in. W 1669 roku zmarł jeden z gospodarzy – Libentolar, a jego dom mieszczący się przy rynku wystawiony został na sprzedaż. Radni zwrócili się o zgodę do namiestnika w Nachodzie i po jej otrzymaniu kupili budynek wraz z przyległą działką – łącznie 11,76 ha pól i łąk. Następnie będący w złym stanie budynek wyburzono, a w jego miejscu wybudowano ratusz, dziś nazywany „starym”.

Oznaczony jako nr 30 budynek powstał w latach 1677–78. Budowniczym był Kašpar Klopt z Hradca Králové, cieślą Martin Kocián z Úpic. W budowie uczestniczył też nachodzki malarz Jan Dedinger. Jednopiętrowy ratusz z dwoma arkadami na parterze i wieżyczką z zegarem wybudowano w stylu wczesnobarokowym. Małej izby na parterze używano jako składu solnego. Za ratuszem znajdowały się kiedyś obory i inne zabudowania gospodarcze. Budynek kilkakrotnie przebudowywano, zmieniając stopniowo jego wygląd. W 1752 roku wybudowano nową wieżę. Za czasów burmistrza Antonína Nyklíčka w 1822 roku rozpoczęto rozległą, trwającą kilka lat przebudowę. Herb i rok „MCCXLI” domalowano później, dopiero w 1859 r., dla przypomnienia starej legendy o wtargnięciu Tatarów do miasta w 1241 roku. Budynku ratusza nie wykorzystywano tylko na cele urzędowe. Do 1863 roku w jego części mieściła się karczma, w okresie wojen prusko-austriackich urządzono tu lazaret, a w latach 1868–1876 była tu szkoła. Później mieścił się w nim sąd powiatowy, w 1933 roku dwa pomieszczenia przekazano miejskiemu muzeum. Podczas kolejnych modyfikacji architektonicznych udostępniono piwnice, odnowiono także oryginalny, przypadkowo odkryty drewniany kasetonowy strop. W 1957 roku budynek przeszedł kapitalny remont, podczas którego odbudowano w oryginalnym stylu barokową wieżę. W latach 1961–62 cały budynek starego ratusza otrzymało Muzeum Miejskie. W 1993 roku umieszczono tu obrazy Julii Winterovej-Mezerovej, úpickiej malarki malującej kwiaty i podkarkonoskie pejzaże. W ten sposób powstała nazwana jej imieniem galeria. Na pierwszym piętrze muzeum znajdziemy także wystawę etnograficzną oraz drugą, poświęconą rodzinie Čapków, która przez siedemnaście lat mieszkała w Úpicach (1890–1907). Na wieży zachował się cenny zegar z roku 1665, jeden z najstarszych w Czechach. W piwnicach zobaczyć można eksponaty z niedalekiego zamku Vízmburk. Muzeum i Galeria J. Winterovej-Mezerovej stanowią dziś centrum, w którym odbywają się wystawy czasowe i prelekcje.